FDI vào Việt Nam giảm 70%
Báo Đầu tư của Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam chạy tin nói rằng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam trong quý một năm nay dự tính giảm 70 phần trăm.
Trong ba tháng đầu 2009 Việt Nam chỉ thu được 2,1 tỷ USD đầu tư nước ngoài.
Số tiền cam kết cho các dự án đã khởi động dự tính sẽ đạt 6 tỷ USD trong ba tháng đầu năm, thấp hơn so với năm ngoái tới 40%.
Trong các năm qua tăng trưởng của Việt Nam chủ yếu dựa vào ba nguồn vốn chính.
- Đó là đầu tư nước ngoài,
- kiều hối, và
- xuất khẩu.
Kinh tế gia dự tính cả ba chỉ số này sẽ giảm nhiều trong năm nay do kinh tế toàn cầu lâm vào suy thoái.
Năm ngoái Việt Nam nhận được 11,5 tỷ USD đầu tư nước ngoài trực tiếp.
Thủ tướng Việt Nam có lần nói ông hy vọng Việt Nam sẽ lập lại con số này trong năm nay.
Vốn cam kết FDI bao giờ cũng lớn hơn nhiều so với số tiền thực sự bỏ vào dự án hàng năm.
Tháng Chín năm ngoái Cơ quan Mậu dịch và Phát triển của Liên Hiệp Quốc (UNTAD) xếp Việt Nam vị trí thứ sáu trong nhóm nước có độ hấp dẫn đầu tư nước ngoài, FDI, hàng đầu thế giới.
Tháng Hai năm nay, ông Phạm Hữu Thắng Cục trưởng Cục đầu tư của Bộ KH và ĐT Việt Nam được báo chí trích lời nói rằng cam kết FDI của Việt Nam trong năm nay có thể giảm xuống còn 20 tỷ USD.
Mức này bằng một phần ba so với 64 tỷ USD Việt Nam nhận được trong năm ngoái.
Suy thoái kinh tế, buôn lậu từ bên kia biên giới tăng vọt
Báo chí trong nước loan tin do tình hình khủng hoảng kinh tế, hàng hóa Trung Cộng, Thái Lan không thể nhập cảng vào Âu châu hay Hoa Kỳ, sẽ tìm mọi cách tiêu thụ vào thị trường Việt Nam thông qua con đường buôn lậu. Cảnh báo này được đưa ra tại hội nghị thi hành công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại năm 2009 tổ chức ngày hôm qua tại Hà Nội.
Báo cáo của nhà nước Cộng sản Việt Nam cho rằng trong năm 2008, hai điểm nóng là xuất lậu than và khoáng sản sang Trung Cộng và xuất lậu xăng dầu ở các tỉnh phía Nam sang Cam Bốt và Thái Lan. Tuy nhiên việc nhập lậu hàng tiêu dùng nhất là từ Trung Cộng vào nội địa vẫn còn rất nhiều như thuốc lá, rượu, bia, vải, đồ may mặc, gia cầm, sữa, mỹ phẩm. Đặc biệt, thời gian qua nổi cộm hiện tượng nhập cảng hàng giả, hàng nhái từ Trung Cộng và một số nước xung quanh như phân bón, gas, tân dược, hàng may mặc. Tình hình sẽ còn tệ hại hơn trong năm nay, vì hàng từ Trung Cộng, Thái Lan nhất là hàng điện tử thông dụng do khủng hoảng kinh tế, bị thu hẹp ở thị trường quốc tế nên sẽ tìm mọi cách tiêu thụ hàng tồn vào thị trường Việt Nam. Các tay buôn lậu sẽ tập trung vào các mặt hàng có lợi nhuận lớn như thuốc lá, rượu, đồ điện tử dân dụng, vải, mỹ phẩm, dược phẩm, sắt thép, gỗ được đưa qua biên giới đất liền. Còn các vùng biển như Quảng Ninh, Hải Phòng, Kiên Giang sẽ là địa bàn xuất lậu các mặt hàng như quặng, khoáng sản, than, gỗ, động vật hoang dã bán sang các nước nói trên.
Công an Cộng sản Việt Nam đã tỏ ra lo ngại về tình trạng nhập lậu và buôn bán, tàng trữ pháo từ Trung Cộng. Nguyên nhân khiến tình hình vi phạm về pháo gia tăng mạnh năm qua có lý do từ việc phía Trung Cộng khuyến mãi bằng pháo hoặc bán pháo với giá rất rẻ cho các chủ hàng Việt Nam sang mua hàng. Hội nghị chống buôn lậu luôn tề tựu đầy đủ các lực lượng chức năng từ quản lý thị trường, công an, bộ đội biên phòng, hải quan đến các sở ban ngành từ Trung ương đến địa phương. Thế nhưng chính Ban chỉ đạo 127 cũng thú nhận là khả năng chống buôn lậu của nhà nước Cộng sản Việt Nam là chưa cao, nhất là khi phải đấu tranh với các đường dây tổ chức buôn lậu quy mô lớn, xuyên quốc gia. Hội nghị còn thú nhận một số cán bộ địa phương vì tham lam nhận tiền hối lộ nên không chống được nạn buôn lậu, thế nhưng các cán bộ vẫn biện minh rằng lý do chính mà họ thất bại là địa bàn rộng, lực lượng mỏng, kinh phí thấp trong khi các đối tượng buôn lậu ngày càng chuyên nghiệp về tổ chức lẫn phương tiện họat động. Báo cáo của Ban chỉ đạo 127 Trung ương cho biết đối tượng buôn lậu được trang bị máy thông tin, liên lạc không chỉ để điều hành việc vận chuyển hàng hóa mà còn để theo dõi ngược cả lực lượng chức năng. Các địa phương thì cứ đưa ra một luận điệu duy nhất là nhà nước phải cấp thêm tiền, vì có tiền thì mới chống được buôn lậu. Nhà nước thì nói bắt buôn lậu đi sẽ được trích lại 2% để làm tiền thưởng, còn không bắt được hàng lậu thì nhà nước cũng không có tiền đâu mà bù vào.
Đồng bạc VN mất giá thêm 0,9%
Ngân hàng Nhà nước vừa nới rộng biên độ tỷ giá giữa tiền đồng Việt Nam, VND, với đô la Mỹ, USD, lên 5%.
Trước đây biên độ này này là 3%.
Quyết định này có hiệu lực từ ngày 24/3.
Trên thị trường giao dịch tiền tệ, tính từ đầu năm đến nay tiền đồng đã bị sụt giá tới 2%.
Hãng tin tài chính Bloomberg trích lời của một chuyên gia tiền tệ tại Singapore nói rằng trong năm nay đồng Việt Nam sẽ mất giá khoảng 6 phần trăm
Hãng AP trích lời bà Phạm Chi Lan, kinh tế gia trong nước, nói rằng nới rộng biên độ giao dịch nhằm tăng tính cạnh tranh cho hàng xuất khẩu của Việt Nam.
“Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khủng hoảng, điều chỉnh tỷ giá sẽ hỗ trợ cho công ty Việt Nam tìm kiếm thêm thị trường xuất khẩu,”
“Qua đó giảm bớt sức ép sa thải nhân công. Nhất là các ngành phụ thuộc vào thị trường ngoại quốc như dệt may, da giày, chế biến đồ gỗ và hải sản,” bà Lan cho hãng AP hay.
USD giữ giá
Chuyển sang thị trường ngoại tệ, ngay trước khi Ngân hàng Nhà nước công bố quyết định nới biên độ tỷ giá lên +/-5%, giá USD “chợ đen” chiều ngày 23/3 đã chạm mốc 18.000 VND/USD. Trong ngày hôm qua, giá ngoại tệ này nhanh chóng hạ nhiệt về mức trên dưới 17.850 VND/USD (giá bán ra).
Giá vàng
Dưới tác động của tỷ giá USD/VND tăng mạnh, giá vàng ngày 24/3 đã tái lập mốc 2.000.000 đồng/chỉ. Tại nhiều điểm giao dịch, giá vàng sáng qua còn ngấp nghé mức 2.010.000 đồng/chỉ, cao chưa từng có.
Tuy nhiên, cùng với sự giảm nhiệt của giá USD thị trường tự do, cộng với sự đi xuống của giá vàng thế giới, giá vàng trong nước không thể trụ được ở mức giá này tới sáng nay. Một lần nữa, thị trường vàng trong nước chứng kiến mức giá 2.000.000 đồng/chỉ trong vòng đúng 1 ngày. Chiều thứ Sáu tuần trước, mốc giá này đã xuất hiện và chỉ duy trì được trong vòng vài giờ.
Xuất siêu không bền?
Bộ Công Thương, Tổng cục Thống kê và Tổng cục Hải quan vừa nhóm họp để đưa ra con số dự báo tình hình xuất, nhập khẩu tháng 3/2009. Theo đó, xuất khẩu được dự báo đạt khoảng 4,7 tỷ USD, nhập khẩu chỉ ước khoảng 4,3 tỷ USD.
Đây là hiện tượng khá “hiếm”, bởi vì đã rất lâu Việt Nam mới xuất siêu. Tuy nhiên, vấn đề là hiện tượng này có bền vững?
Theo bà Lê Thị Minh Thủy, Phó vụ trưởng Vụ Thống kê Thương mại – Dịch vụ – Giá cả (Tổng cục Thống kê), nguyên nhân chính dẫn tới xuất siêu của Việt Nam trong tháng Ba này vẫn tiếp tục đến từ tái xuất vàng tăng mạnh, ước tính khoảng trên 800 triệu USD (theo số liệu được công bố, kim ngạch xuất khẩu nhóm đá quý, kim loại quý trong tháng 3/2009 đạt khoảng 850 triệu USD).
“Nếu trừ giá trị vàng tái xuất, Việt Nam vẫn nhập siêu trong tháng 3/2009”, bà Thủy nói.
Nếu không kể đá quý, kim loại quý, thì 3 tháng xuất khẩu chỉ đạt 11,2 tỷ USD, giảm 15% hay giảm khoảng 2 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.
Mặc dù việc xuất khẩu vàng khi giá trong nước thấp hơn giá thế giới là cần thiết, có tác dụng thu ngoại tệ, cải thiện cung – cầu, bù đắp cán cân thanh toán, tăng tính thanh khoản của quốc gia, giảm áp lực tăng tỷ giá VND/USD… nhưng dù sao cũng là tái xuất số vàng đã nhập khẩu trong những năm trước.
Nhập khẩu bị sụt giảm quá mạnh. Tháng 1 giảm 55,2%, tháng 2 giảm 31,7%, tháng 3 ước giảm 49%, tính chung 3 tháng ước giảm 45% so với cùng kỳ.
Nhập khẩu giảm do cả yếu tố giá, do cả yếu tố lượng, nên kim ngạch giảm mạnh. Giảm mạnh gồm có xăng dầu, hoá chất, máy móc, thiết bị và dụng cụ phụ tùng, phân bón, thuốc trừ sâu, chất dẻo, bông, sợi, nguyên phụ liệu dệt may giày dép, sắt thép, điện tử máy tính…
Sự sụt giảm nhập khẩu cho thấy tình hình sản xuất hàng tiêu thụ trong nước và hàng xuất khẩu vẫn đang đứng trước những khó khăn.