Chất lượng dân số thấp ảnh hưởng đến sự phát triển của Việt Nam
Thanh Trúc, phóng viên đài RFA
2009-09-01
Tổng Cục Dân Số Và Kế Hoạch Hoá Gia Đình thuộc Bộ Y Tế Việt Nam cho rằng chất lượng dân số thấp là nguyên nhân cản trở sự phát triển khiến Việt Nam đối diện với nguy cơ tụt hậu nhiều hơn.
Dân số tăng quá nhanh, chất lượng phát triển không phù hợp
Tuổi thọ trung bình của người Việt Nam khá cao, bảy mươi hai hoặc trên bảy mươi hai tuổi, nhưng trung bình tuổi thọ khỏe mạnh lại thấp , chỉ trong độ sáu mươi mà thôi.
Như vậy bình quân mỗi người dân Việt Nam có mười hai năm đau ốm bệnh tật trong vòng bảy mươi hai năm tuổi sống.
Đó là nhận định từ Tổng Cục Dân Số -Kế Hoạch Hoá Gia Đình thuộc Bộ Y Tế trong buổi hội thảo tuần trước. Đây là hội thảo định hướng công tác dân số giai đoạn 2010-2020.
Tàn tật, dị tật bẩm sinh, thiểu năng thể lực và thiểu năng trí tuệ là những nguyên nhân đưa chất lượng dân số xuống thấp .
”
Tỷ lệ bị thiểu năng về thể lực và trí tuệ ở Việt Nam chiếm một phần năm dân số , trong đó con số trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh do di truyền càng ngày càng cao vì môi trường độc hại, lối sống hoặc phong tục tập quán lạc hậu, những dị tật bẩm sinh không được phát hiện sớm để chữa trị kịp thời.
Ông Đinh Công Thoan, vụ trưởng Vụ Kê Hoặch Tổ Chức, cho biết tỷ lệ bị thiểu năng về thể lực và trí tuệ ở Việt Nam chiếm một phần năm dân số , trong đó con số trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh do di truyền càng ngày càng cao
- vì môi trường độc hại,
- lối sống hoặc phong tục tập quán lạc hậu,
- những dị tật bẩm sinh không được phát hiện sớm để chữa trị kịp thời.
Bên cạnh đó, Việt Nam có trên dưới năm triệu ba trăm nghìn người bị tàn tật khuyết tật, một con số được coi là khá lớn trong khi chưa có cách ngăn chận những trường hợp tàn tật mới đến từ tai nạn giao thông hay tai nạn lao động.
Những yếu tố này khiến chất lượng dân số, cụ thể hơn là chất lượng con người của dân Việt Nam, bị thua kém các nước lân bang và thế giới.
Tuy nhiên, thyeo bác sĩ Nguyễn Đăng Phấn thuộc bệnh viện Bình Dân, thường có những hoạt động xã hội ngoài giờ làm việc, thì không chỉ bệnh hoạn, đau yếu, tàn tật , thiểu năng thể lực , thiểu năng trí tuệ khiến chất lượng dân số thấp mà còn phải kể đến yếu tố tinh thần để tạo nên chất lượng sống thoải mái:
Lo buồn, lo lắng, lo âu, đủ thứ lo bởi vì ô nhiễm môi trường trầm trọng quá, rồi thì mấy triệu người bị tàn tật, những em nhỏ cũng bị tàn tật mà nghi vấn là do hậu quả chiến tranh. Tắt một lời , rõ ràng cái chất lượng sống nó không đúng như cái định nghĩa về sức khỏe của Liên Hiệp Quốc và tình trạng thoải mái không chỉ là vật chất mà còn là tinh thần nữa.
Một thực tế khác khiến chất lượng dân số của Việt Nam không cao là vì tầm vóc nhỏ bé và thể lực hạn chế. Nếu kể về chiều cao, sức nặng và độ bền bĩ thì phần đông người Việt Nam nhỏ con , nhẹ cân hơn và sức bền kém. Trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên Việt Nam không chỉ thấp bé nhẹ cân mà cơ bắp và thể lực cũng kém hơn dân các nước trong khu vực.
“Chất lượng dân số của Việt Nam không cao là vì tầm vóc nhỏ bé và thể lực hạn chế. Nếu kể về chiều cao, sức nặng và độ bền bĩ thì phần đông người Việt Nam nhỏ con , nhẹ cân hơn và sức bền kém. Trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên Việt Nam không chỉ thấp bé nhẹ cân mà cơ bắp và thể lực cũng kém hơn dân các nước trong khu vực.
Chất lượng dân số chưa được quan tâm
Được hỏi chất lượng dân số kém là như thế nào, người công nhân tên Khanh từng có nhiều năm sống ở nước ngoài, nói rằng theo anh muốn định nghĩa cho đúng thì phải nhìn vào thể hình, dáng vóc cũng như tình trạng sống của đại đa số dân chúng:
Người Việt Nam mình so với các nước là nhỏ hơn về chiều cao lẫn thể lực. Có thể là do ăn uống sinh hoạt kém cộng thêm là ăn nhiều thứ độc hại quá cho nên tuổi thọ không cao. Chất lượng vệ sinh thực phẩm cũng quá kém. So với các nước trong khu vực kể cả Kampuchia hay Lào có khi còn thua cả về cái vệ sinh an toàn.
Dân số thì đông mà chất lượng sinh hoạt thì quá kém, ngay cái khoản nước sạch cũng không có , điện nước cũng thiếu thốn thì nói chi con người được nâng đến mức sống cao.
Dù như ở thủ đô Hà Nội hay Saigon cũng vậy, nhiều nơi từng hạt nước một cũng không có mà dùng. Thiếu từng gịot nước trở đi thì lấy đâu mà đời sống cao được. Nhiều khi ra đường trong cũng bãnh lắm nhưng mà thực tế thì cuộc sống khó khăn và tệ nạn xã hội cũng nhiều.
Được hỏi liệu những điều vừa trình bày có quá đỗi bi quan không khi mà Việt Nam được coi là một quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế nhanh chóng vài năm trở lại đây, trong lúc chỉ số nghèo đói ngày càng giảm xuống.
Anh Khanh trả lời rằng đương nhiên kinh tế phát triển thì đời sống được nâng cao và số người có của ăn của để cũng tăng lên. Thế nhưng, anh nói tiếp,
- khoảng cách chênh lệch giàu nghèo quá nhiều ,
- cung cách tiêu pha của giới lám tiền nhiều bạc bên cạnh số đông đời sống cơ cực của những người khác khiến cho chất lượng dân số ở Việt nam bị coi là kém.
Đó là về mặt xã hội, y tế, thể lực, tình trạng sống cao hay thấp, những yếu tố dẫn tới chất lượng dân số . Dưới mắt một chuyên gia chương trình nghiên cứu về dinh dưỡng của đại học Berkeley ở California, tiến sĩ Nguyễn Kim Phúc, thì lối sống và cách ăn uống của người Việt Nam không đúng với mức của Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO chỉ định ra, vì thế ảnh hưởng tới tuổi thọ tới sự bền bỉ tới chiều cao và vóc dáng của người mình. Nhưng ngoài những thứ vừa kể thì;
Sức khỏe của con người không chỉ dựa trên cách ăn uống mà vào lối sống nữa. Cách sống của gia đình khi mà bắt đầu nó đã không được phát triển thì dần dần cứ theo như vậy , đến khi lớn lên thì rượu chè thuốc lá rồi lại bị vấn đề vệ sinh hoặc là không hoạt động, rồi thì bệnh tật, tai nạn, những thú đó đều ảnh hưởng đến chất lượng dân số , làm cho chất lượng của dân số nước đó xuống thấp.
“Sức khỏe của con người không chỉ dựa trên cách ăn uống mà vào lối sống nữa. Cách sống của gia đình khi mà bắt đầu nó đã không được phát triển thì dần dần cứ theo như vậy , đến khi lớn lên thì rượu chè thuốc lá rồi lại bị vấn đề vệ sinh hoặc là không hoạt động, rồi thì bệnh tật, tai nạn, những thứ đó đều ảnh hưởng đến chất lượng dân số
TS. Nguyễn Kim Phúc
Chỉ Số Phát Triển Con Người VN xếp hạng gần cuối thế giới
Dưới con mắt phân tích của tiến sĩ Nguyễn Kim Phúc, có thể vì Việt Nam đang là một nước phát triển nên những nguyên nhân và hậu quả của chất lượng dân số thấp chưa được quan tâm đúng mức:
Cái sự phát triển nhanh quá làm cho con người ta không nhận ra được những nguy cơ những nguy hại mà nó ảnh hưởng tới con người. Thí dụ ở một nước đang phát triển thì tất cả những thức ăn những lối sống những cách ăn uống và những loại fast food chẳng hạn , rồi thì TV , điện thoại , cell phone này nọ… nó phát triển quá sức nhanh, tất cả mọi người đều dùng mà không để ý đến những nguy hiểm .
Ăn nhiều fast food quá sẽ gây ra bệnh tật, trẻ con dùng nhiều máy móc computer hay coi TV nhiều quá sẽ không hoạt động nữa. Tất cả những cái đó cũng làm cho con người ta cảm thấy bị đè nén phải cố gắng làm sao đạt được tới mức đó. Nó làm con người sống không còn được thoải mái nữa. Những vấn đề đó ảnh hưởng tới cuộc sống, làm cho chất lượng dân số bị thấp xuống.
Bác sĩ Quỳnh Kiều, mười mấy năm hoạt động trong lãnh vực y khoa tại Việt Nam theo chương trình Project Vietnam, cho rằng tình trạng sức khỏe kém, dị tật, tai nạn, suy dinh dưỡng, là những yếu tố thực tế tại vùng thôn quê với hơn 70% dân , đã làm cho chất lượng dân số Việt Nam thấp hơn các nước:
Trong những năm qua sức khỏe của dân chúng trong những thành phố lớn có cải tiến rõ ràng, nhưng ở miền quê thì chưa thay đổi nhiều tuy rằng số lượng trẻ thiếu dinh dưỡng hồi xưa khoảng 35% mà bây giờ giảm xuống còn 25%.
Nhưng mà tình trạng về dinh dưỡng thì chưa được hoàn toàn. Những vấn đề dị tật bẩm sinh, nào là sứt môi, hở hàm ếch kể cả bệnh bảm sinh. Mỗi ngày người ta vẫn nghe nói về trẻ bị dị tật bẩm sinh đủ mọi loại và điều này hãy còn cao.
Hai nữa là về môi trường, càng ngày càng có vai trò lớn hơn.
Hồi xưa bệnh suyển hay dị ứng không nhiều, nhưng mà bây giờ lại cao hơn,
nhất là ảnh hưởng của môi trường đối với những bệnh hô hấp của trẻ em. Mỗi một năm Bộ Y Tế cho biết khoảng ba triệu trẻ Việt Nam bị dị tật, bại não.
Bác sĩ Quỳnh Kiều nói tiếp là tại vùng nông thôn Việt nam, những người trong độ tuổi bốn mươi năm mươi tức độ tuổi còn lao động còn sản xuất được thì lại mắc phải những chứng bệnh kinh niên như nhức mỏi, bao tử, hô hấp, viêm gan.
Đã vậy, bà nói tiếp, ý thức về sức khỏe của người dân chưa được tốt, họ hút thúôc quá nhiều, không những ảnh hưởng đến sức khỏe của chính mình mà của cả gia đình.
Được biết HDI, tức Chỉ Số Phát Triển Con Người , của Việt Nam thấp hơn nhiều so với các quốc gia bạn trong khu vực và trên thế giới. Năm 2008, Chỉ Số Phát Triển Con Người của Việt Nam chỉ đạt 0,733 điểm, đứng thứ 105 trên 177 nước .
Tình trạng gia tăng dân số ở Việt Nam
Theo một báo cáo mới đây về tình hình dân số được Bộ Y tế gửi lên Thủ tướng chính phủ, Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng gia tăng dân số, mất cân bằng giới tính và chất lượng dân số thấp.
Việt Hà phỏng vấn tiến sĩ Nguyễn Đình Cử, Viện trưởng viện dân số và các vấn đề xã hội để tìm hiểu thêm về vấn đề này. Tiến sĩ Cử cho biết về tình hình gia tăng dân số trong những năm vừa qua như sau:
Mật độ dân số quá cao
Nguyễn Đình Cử: tôi nói là tăng mạnh chứ không phải là nhanh, tức là nó tăng lên nhiều nhưng không phải là nhanh. Nhiều là so với mật độ dân số hiện nay đã là lớn rồi, mà mỗi năm vẫn cứ tăng thêm 1 triệu. mật độ hiện nay của mình khoảng 259 người trên một km2, năm 2009 này. 259 người/km2, cao gần gấp đôi của trung quốc, gần gấp 6 lần của thế giới, mật độ dân số của việt nam rất là cao. Mà nếu so sánh cả quy mô và mật độ thì mình chỉ thua bốn nước thôi là ấn độ, philippines, bangladesh và nhật bản, tức là cả quy mô dân số và mật độ.
Việt Hà: xin ông cho biết nguyên nhân tăng mạnh là do đâu?
Nguyễn Đình Cử: tăng mạnh là do đà tăng dân số, cách đây 20 năm mình đẻ nhiều thì đến bây giờ phụ nữ đến tuổi sinh đẻ cũng nhiều, thành ra họ đẻ ít nhưng mà nhiều người đẻ nên thành ra là vẫn nhiều. cách đây 40 năm, người ta cũng đẻ nhiều, đến năm 88 người ta đẻ cũng nhiều nên số đấy vào độ tuổi sinh đẻ nhiều. mỗi người đẻ ít đi nhưng nhiều người đẻ nên vẫn ra là nhiều con.
Việt Hà: Việc gia tăng mạnh như vậy thì có ảnh hưởng gì đến việc mất cân đối giới tính không?
Nguyễn Đình Cử: mất cân đối giới tính là chuyện khác, còn đẻ nhiều là người ta gọi quy mô số lượng, còn nói đến giới tính là nói đến cơ cấu, tức là nam so với nữ. tình trạng mất cân đối giới tính ngày càng tăng lên. Thí dụ năm 2007 là người ta đẻ 112 cháu trai tương ứng với đẻ 100 cháu gái.
Và xu hướng này hiện đang tăng lên. Và hiện xã hội cũng lo ngại câu chuyện như vậy. Hiện nay số liệu mới nhất của tôi năm 2007 là 112/100. Vì những cuộc điều tra xã hội lớn thế này thì người ta cũng không thể làm thường xuyên và số liệu cũng không cập nhật được.
Tình trạng mất cân đối giới tính ngày càng trầm trọng
Việt Hà: Xin ông cho biết nguyên nhân của mất cân đối giới tính trong dân số Việt Nam?
Nguyễn Đình Cử: vì Việt Nam là ảnh hưởng của nho giáo, thế kỷ thứ 15 việt nam lấy nho giáo làm quốc giáo, mà nho giáo là trọng nam khinh nữ, nho giáo là phải có con nối dõi tông đường. theo quan niệm của nho giáo, một trong những trọng tội nhất là tội bất hiếu lớn nhất là tội không có con trai nối dõi tông đường. người ta quan niệm như vậy.
”
Tất nhiên đó là thế kỷ thứ 15, bây giờ thì cái ảnh hưởng của nó đã giảm rất nhiều, nhưng vẫn còn ảnh hưởng. Nhưng văn hoá chỉ là một phần thôi, phần thứ hai nữa là về lý do kinh tế. Một đất nước nông nghiệp thì phần lớn cha mẹ không có lương hưu, không có bảo hiểm xã hội, khi về hưu người ta phải dựa vào con, mà người ta cũng không có tích luỹ.
Mà theo truyền thống văn hóa là chỉ có con trai ở với bố mẹ thôi chứ con gái đi lấy chồng. Còn yếu tố nữa là thờ cúng tổ tiên. chỉ có con trai mới thờ cúng, con gái đi về nhà chồng rồi, nên người ta cũng cần cái đó nữa. Cho nên nó có cả yếu tố kinh tế, yếu tố văn hoá, cả yếu tố kỹ thuật.
Bây giờ người ta siêu âm, phát hiện sớm giới tính thai nhi, người ta nạo phá thai an toàn, nếu giới tính không theo nguyện vọng của cha mẹ thì người ta nạo phá đi.
Việt Hà: Vậy nếu việc mất cân đối giới tính kéo dài thì sẽ dẫn đến những hậu quả gì?
Nguyễn Đình Cử: hậu quả đương nhiên là với chế độ một vợ một chồng thì sẽ có một bộ phận nam giới không lấy được vợ. Cái thứ hai nữa là ngay ở Hải phòng có xã là công dân định kiện chủ tịch xã vì con người ta không lấy được vợ. Một phần là mất cân đối giới tính, một phần là phụ nữ việt nam bây giờ cứ hay đi lấy chồng ngoại, Đài loan, Hàn quốc, Trung quốc, thành thử tình trạng mất cân đối giới tính càng trầm trọng thêm.
Cái thứ hai là mình lại nằm ở vành đai thiếu phụ nữ thí dụ như Trung quốc, Đài loan hay Hàn quốc đều rơi vào tình trạng như vậy. Họ lại cứ sang việt nam họ lấy vợ. theo tôi thì lấy cũng không phải vì tình yêu, nó mang tính chất, nhiều khi mang tính chất kinh tế, nên cũng không hay nên nhiều người gặp cảnh trái ngược.
Câu chuyện thứ 3 là khi mà ở vành đai ở các nước hiếm phụ nữ thì nảy sinh tình trạng mua bán phụ nữ, bắt cóc trẻ em gái cũng đã diễn ra. Thứ 4 là nạn mại dâm cũng khó hạn chế được vì một số người nam giới, một số lớn không lấy được vợ mà người ta vẫn có nhu cầu tình dục chẳng hạn thì người ta phải đi vào con đường, vào nơi mại dâm thôi.
Tình trạng mất cân đối giới tính khi sinh, rồi phụ nữ đi lấy chồng ngoại nữa thì càng làm cho tình trạng mất cân đối giới tính này ngày càng nghiêm trọng thêm.
Welcome to BEAR's BLOG!!! 